ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΠΡΟΣ ΥΠΟΥΡΓΟ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ

ΘΕΜΑ:  ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΓΝΩΣΤΟΠΟΙΗΣΗΣ ΟΡΙΑ ΣΧΕΔΙΟΥ ΠΕΡΙΟΧΗΣ ΚΕΝΤΡΟΥ ΛΕΜΕΣΟΥ ΧΡΟΝΟΣ ΓΙΑ ΔΙΑΜΟΡΦΩΣΗ ΕΙΣΗΓΗΣΕΩΝ

Αξιότιμε κ. Υπουργέ,

1. Ενόψει του γεγονότος ότι έχετε δημοσιεύσει την Έκθεση σας, σχετικά με το πιο πάνω θέμα επιθυμούμε να σας αναφέρουμε ότι διαφωνούμε με το περιεχόμενο της σχετικής Γνωστοποίησης,  και συγκεκριμένα με τη φράση:

“Τα πορίσματα της αναθεώρησης και οι γενικές προτάσεις που απορρέουν από αυτά και περιέχονται στην Έκθεση, αποτελούν το πλαίσιο της επικείμενης αναθεώρησης του Σχεδίου Περιοχής Κέντρου Λεμεσού.”

Πουθενά ο Νόμος δεν αναφέρει ότι η Έκθεση αυτή αποτελεί «το πλαίσιο της επικείμενης αναθεώρησης του Σχεδίου Περιοχής Κέντρου Λεμεσού.», όπως αναφέρεται στην πιο πάνω Γνωστοποίηση.  Η έννοια «πλαίσιο» συνδέεται άρρηκτα με «περιορισμούς», εντός των οποίων μπορεί να κινηθεί το νέο Σχέδιο Περιοχής, και από τα οποία προφανώς δεν μπορεί να ξεφύγει.

Πως θα μπορούσε να συμβεί κάτι τέτοιο, αφού και πάλι με βάση της πρόνοιες του ίδιου Νόμου, κατά την εκπόνηση ή τροποποίηση του Σχεδίου, οφείλετε να συμβουλευτείτε το «Κοινό Συμβούλιο», του οποίου η γνώμη δεν σας είναι εκ των προτέρων γνωστή.

Εξάλλου, με βάση της πρόνοιες του ίδιου Νόμου, κατά την εκπόνηση ή τροποποίηση του Σχεδίου, οφείλετε να λάβετε υπόψη σας τις γραπτές απόψεις και εισηγήσεις οποιουδήποτε προσώπου, σώματος ή αρχής και παραστάσεις που κατατίθενται σε δημόσια ακρόαση, από κάθε ενδιαφερόμενο, τις οποίες ασφαλώς δεν είσθε σε θέση να γνωρίζετε εκ των προτέρων.

Το περιεχόμενο της φράσης αυτής έρχεται σε πλήρη αντίθεση με τη δήλωση σας, η οποία εμπεριέχεται στην ίδια την Έκθεση σας, και η οποία αναφέρει: «Διευκρινίζεται ότι στην παρούσα Έκθεση δεν εξαντλούνται όλα τα θέματα που ενδέχεται να εγερθούν κατά τη διαδικασία της τροποποίησης του Σχεδίου Περιοχής, τα οποία θα τύχουν επαρκούς και ενδελεχούς επαναξιολόγησης κατά την υποβολή απόψεων και εισηγήσεων σύμφωνα με το άρθρο 12Γ του Νόμου, κατά τη διάρκεια των δημόσιων ακροάσεων σύμφωνα με το άρθρο 12Δ του Νόμου, και κατά τις εργασίες του Κοινού Συμβουλίου και του Πολεοδομικού Συμβουλίου.»

Αλλά και πάλι δημιουργείται ένα βασικό ερώτημα. Τα υπόλοιπα θέματα ή για αυτά για τα οποία θα εκφρασθούν διαφορετικές απόψεις από το περιεχόμενο της Έκθεσης σας, θα παραμείνουν άκαμπτα; Εισηγούμαστε, εν κατακλείδι, όπως η Γνωστοποίηση αυτή ακυρωθεί, και δημοσιευτεί νέα Γνωστοποίηση, σε συνδυασμό με τα όσα θα αναφέρουμε πιο κάτω.

2. Όπως αναφέρετε στην Έκθεση σας την οποία δημοσιεύσατε: «….., για την καλύτερη και πιο αποτελεσματική υλοποίηση των στόχων του Τοπικού Σχεδίου και αναγνωρίζοντας την ανάγκη όπως η περιοχή της παλιάς μικτής βιομηχανικής ζώνης (η οποία καταργήθηκε το 1990) αλλά και της υφιστάμενης μικτής ζώνης βιομηχανικών και οικονομικών δραστηριοτήτων (μεταξύ παλιού και νέου λιμανιού) αντιμετωπιστεί εξειδικευμένα και σε αλληλοσυσχέτιση με το υπόλοιπο αστικό κέντρο, κρίθηκε σκόπιμη η συμπερίληψη της συγκεκριμένης περιοχής εντός του ορίου του Σχεδίου Περιοχής. Τα πορίσματα της μελέτης γενικού χωροταξικού σχεδιασμού (masterplan) για την συγκεκριμένη περιοχή, η οποία εκπονείται από Ιδιώτες Συμβούλους, αναμένεται ότι θα υποβοηθήσουν τη διαδικασία διαμόρφωσης νέων λεπτομερέστερων προνοιών πολιτικής για την συγκεκριμένη περιοχή.»

Άρα έχετε ορθά αποδεχθεί ότι η περιοχή αυτή αποτελεί μέρος του «αστικού κέντρου» της Λεμεσού. Στα νέα όρια που εισάγατε, σε σχέση μα τα ισχύοντα όρια, τα οποία φαίνονται στο Σχέδιο 1, που ακολουθεί, φαίνεται καθαρά ότι έγιναν κάποιες αναπροσαρμογές προς τα βόρεια του ισχύοντος Σχεδίου και επεκτάθηκαν βορειανατολικά, στην περιοχή μεταξύ νέου και παλιού λιμανιού, μέχρι το ύψος της Φραγκλίνου Ρούσβελτ, χωρίς όμως να περιληφθεί και το βόρειο μέρος της.

Αναφέρετε τη φράση «το υπόλοιπο αστικό κέντρο». Το πρόσφατα δημοσιευμένο Τοπικό Σχέδιο Λεμεσού αναφέρει: «Το Αστικό Κέντρο αποτελεί το πρωτεύον επίκεντρο δραστηριότητας, όπου κατά κανόνα συγκεντρώνονται οι σημαντικότερες σε κλίμακα και γόητρο διοικητικές, εμπορικές, πολιτιστικές και άλλες κεντρικές λειτουργίες ή χρήσεις μείζονος σημασίας. Αποτελεί ταυτόχρονα τον γεωγραφικό πυρήνα της πόλης και ένα λειτουργικά πολυδύναμο χώρο με ιδιαίτερο χαρακτηριστικό το εύρος, την ποικιλία και την ένταση των δραστηριοτήτων που συνυπάρχουν σε μια σχετικά περιορισμένη γεωγραφική έκταση.

Τα πιο πάνω, μαζί με τον ξεχωριστό συμβολισμό του χώρου, την ευρεία αναγνωσιμότητα και τη μεγάλη προσελκυστικότητά του σε κόσμο, τον καθιστούν ένα μοναδικό τόπο αναφοράς, ευρύτερα γνωστό, με χωρική, οικονομική, πολιτιστική και κοινωνική αξία.»…… «Η κεντρική περιοχή Λεμεσού αποτελεί τον γεωγραφικό χώρο μεταξύ της λεωφόρου Μακαρίου Γ’ και της θάλασσας, και διαχωρίζεται σε δύο σαφή τμήματα: το τμήμα μεταξύ της λεωφόρου Μακαρίου Γ’ και των οδών Γλάδστωνος/ Ναυαρίνου, και το τμήμα μεταξύ των πιο πάνω οδών και της θάλασσας»…..

Αυτά χωρίς να ορίζονται τα ανατολικά και δυτικά όρια, καθορίζεται μια γραμμή, όπως φαίνεται με πράσινο χρώμα στο Σχέδιο 1.»……. «Ως περιοχή του Σχεδίου (Προφανώς εννοεί το ισχύον Σχέδιο Περιοχής), επιλέγηκε το νότιο τμήμα που εκτείνεται μεταξύ παραλίας και των οδών Γλάδστωνος/ Ναυαρίνου (από τον εναέριο μέχρι και την παλιά τουρκοκυπριακή συνοικία), που αποτελεί βασικά το συμπαγές κέντρο της πόλης και τον γεωγραφικό και λειτουργικό της πυρήνα, όπου συγκεντρώνεται το μεγαλύτερο ποσοστό των υπηρεσιών και δραστηριοτήτων και παρουσιάζονται τα σημαντικότερα προβλήματα που χρήζουν άμεσης αντιμετώπισης.»

Από τα πιο πάνω προκύπτουν τα ακόλουθα ερωτήματα: Θεωρώντας ότι είναι ορθή η διαπίστωση ότι: «το Αστικό Κέντρο αποτελεί το πρωτεύον επίκεντρο δραστηριότητας, όπου κατά κανόνα συγκεντρώνονται οι σημαντικότερες σε κλίμακα και γόητρο διοικητικές, εμπορικές, πολιτιστικές και άλλες κεντρικές λειτουργίες ή χρήσεις μείζονος σημασίας.», διερωτώμεθα πώς είναι δυνατόν να αφήνονται έξω από τα όρια μελέτης ενός Σχεδίου, όπου αποφασίσατε να εντάξετε μια νέα περιοχή για να την μελετήσετε σε συνδυασμό με το υπόλοιπο αστικό κέντρο:

Το διοικητικό κέντρο της περιοχής Φραγκλίνου Ρούσβελτ, καθώς και             το βόρειο μέρος της ίδιας οδού, 

Οι προεκτάσεις μέχρι τη Λεωφόρο Μακαρίου των οδών Νίκου Παττίχη, Αγίας Φύλας, Θεσσαλονίκης Αγίας Ζώνης, 

Οι προεκτάσεις σε ολόκληρο το συγκρότημα Εναερίου, μέχρι τουλάχιστον τους νεοαναγειρόμενους πύργους,

Η προέκταση της οδού Αγίου Νικολάου, 

Η Λεωφόρος Μακαρίου, περιλαμβανομένου και του βόρειου μέρους της, 

Οι περιοχές που συνδέονται άμεσα και βρίσκονται γύρω από τη Β’ Φάση ανάπτυξης του ΤΕΠΑΚ, στην περιοχή του παλιού Νοσοκομείου και της Τεχνικής Σχολής, 

Η ευρύτερη περιοχή του νέου Λιμανιού Λεμεσού.

όπου εκ των πραγμάτων σύμφωνα με τα σημερινά δεδομένα, και όχι αυτά που ίσχυαν όταν πρωτοδημοσιεύτηκε το Σχέδιο Περιοχής, συγκεντρώνεται σήμερα ο κύριος όγκος του λιανικού κεντρικού εμπορίου της πόλης, των Γραφείων και Υπηρεσιών, της διοίκησης, του αστικού τουρισμού και της αναψυχής, και εκεί όπου αναπτύσσεται και διογκώνεται ένα άλλο κύριο χαρακτηριστικό των αστικών κέντρων, το οποίο παραλείπεται να αναφερθεί: Η δυσεπίλυτη κυκλοφοριακή συμφόρηση. Εκεί επίσης που η έλλειψη χώρων πρασίνου, χώρων στάθμευσης, ποδηλατοδρόμων και ορθολογικής αντιμετώπισης των διαδρομών και των κεντρικών σταθμών των μέσων μαζικής μεταφοράς είναι εμφανέστατη.

Πέραν των πιο πάνω, θεωρούμε ότι είναι πλέον εμφανής η ανάγκη για προστασία και διατήρηση αξιόλογων κτιρίων του παρελθόντος, τα οποία βρίσκονται μεταξύ της οδού Γλάδστωνος και της Λεωφόρου Αρχιεπισκόπου Μακαρίου και σήμερα βρίσκονται έξω από τα όρια του Σχεδίου Περιοχής. Τα τελευταία χρόνια παρατηρείται μια αυξανόμενη τάση κατεδάφισης για ανέγερση πολυκατοικιών, όχι μόνο παλιών αλλά και νεότερων κτιρίων, μάλιστα σε περιοχές μεταξύ της οδού Γλάδστωνος και της Λεωφόρου Αρχιεπισκόπου Μακαρίου Γ’.

Θεωρούμε, λοιπόν, πως θα πρέπει, σε συνεργασία με τις αρμόδιες τοπικές αρχές καθώς και με άλλους επιστημονικούς φορείς (Ε.Τ.Ε.Κ., Συλλόγους Αρχιτεκτόνων και Πολεοδόμων), να εντοπιστούν αξιόλογα οικοδομήματα και περιοχές, που έχουν ανεγερθεί κατά την περίοδο του μεσοπολέμου ή και αργότερα και να μελετηθεί σοβαρά το ενδεχόμενο της διατήρησής τους, μέσα από τις πρόνοιες της μελέτης ενός Σχεδίου Περιοχής. Ιδιαίτερα, αν αναλογιστούμε πως δείγματα κατοικιών αυτής της περιόδου άρχισαν να σπανίζουν στην πόλη της Λεμεσού.

Εξάλλου, μετά παρέλευση μερικών δεκαετιών από την έναρξη της πολιτικής για κήρυξη διατηρητέων, είναι καιρός πλέον να επιμηκυνθούν οι σχετικές χρονικές περίοδοι επιλογής.

Με βάση, όλα τα πιο πάνω θεωρούμε ότι θα πρέπει η σχετική Γνωστοποίηση να ακυρωθεί και να δημοσιευτεί νέα με τις πιο πάνω διορθώσεις.

3. Δραττόμαστε της ευκαιρίας να σας αναφέρουμε κύριε Υπουργέ, ότι το χρονικό διάστημα που ορίσατε για την υποβολή εισηγήσεων και απόψεων από το κοινό, θεωρούμε ότι είναι πολύ μικρό, ιδιαίτερα αν επιθυμείτε, πέραν των επί μέρους εισηγήσεων που σχετίζονται με ατομικά ενδιαφέροντα και προβλήματα, να λάβετε απόψεις από οργανωμένα σύνολα και επιστημονικούς φορείς, που δεν θα έχουν την ευκαιρία να εκφράσουν τις απόψεις τους στο Κοινό Συμβούλιο.

Ο ορθός σχεδιασμός του κέντρου της πόλης, κρίνουμε ότι θα παίξει καθοριστικό ρόλο στην ποιότητα ζωής των πολιτών, αλλά και στην κοινωνικοοικονομική ανάπτυξη της πόλης και του τόπου γενικότερα.

Το κέντρο της Λεμεσού καταλαμβάνει μια μεγάλη έκταση, με πάρα πολλές προοπτικές. Είναι σημαντικό να δοθεί αρκετός χρόνος για υποβολή απόψεων έτσι ώστε ομάδες Αρχιτεκτόνων και Πολεοδόμων και άλλες ομάδες κοινωνικών και εξειδικευμένων συνόλων της κοινωνίας πολιτών, να μπορέσουν να μελετήσουν και να επεξεργαστούν διάφορες ιδέες εις βάθος και να σας παρουσιάσουν τις εισηγήσεις τους, μέσα από τις απαραίτητες εσωτερικές τους διεργασίες. 

4. Είμαστε στην διάθεση σας για περαιτέρω διευκρινήσεις

Με ιδιαίτερη εκτίμηση,

Κίνηση Αρχιτεκτόνων Λεμεσού